บทสรุป
บทความนี้
เสนอรายละเอียดในเรื่องวิธีวิทยาการวิจัยเชิงมานุษยวิทยา
ที่มีผู้นำมาใช้ศึกษาวิเคราะห์สาขาวิชาการศึกษา
ผู้เขียนได้พยายามชี้ให้เห็นถึงประวัติศาสตร์อันยาวนานขององค์ความรู้สาขามานุษยวิทยาและแบบแผน
ตลอดจนกระบวนการพัฒนาวิธีวิทยาเพื่อใช้ประโยชน์ในการศึกษาวัฒนธรรมและปรากฏการณ์ทางสังคมของสังคมต่าง
ๆ ทั่วโลก
ทั้งนี้เพื่อให้ผู้อ่านได้เข้าใจรายละเอียดอย่างเพียงพอถึงเหตุและผลของการสร้างวิธีวิทยาประเภทนี้
ซึ่งจะก่อให้เกิดประโยชน์แก่นักวิชาการสาขาอื่นหากประสงค์ที่จะนำวิธีวิทยาเชิงมานุษยวิทยาไปใช้ในงานของตน
แม้ว่าวิธีวิทยาดังกล่าวจะมีพัฒนาการมานานกว่าสองศตวรรษ
และมีการพิสูจน์ซ้ำแล้วซ้ำอีกจนได้รับผลเป็นที่ประจักษ์
ทำให้สามารถสร้างคุณประโยชน์มหาศาลแก่วงวิชาการสาขาสังคมศาสตร์
แต่ผู้เขียนก็ได้ย้ำถึงข้อจำกัดของวิธีวิทยานี้
ที่ไม่อาจใช้วิเคราะห์เนื้อหาและปรากฏการณ์ที่ครอบคลุมเรื่องราวได้ทุกเรื่อง
จึงเป็นภาระหน้าที่ของผู้ศึกษาที่จะช่วยกันปรุงแต่งเทคนิคและการวิเคราะห์ที่เหมาะสมมาเสริมเพื่อให้ความสมบูรณ์บังเกิดขึ้น
หรืออย่างน้อยก็เป็นการปิดช่องโหว่มิให้ปรากฏให้เห็นอย่างเด่นชัดเกินไป
|