ภาคผนวก วิธีวิทยาการวิจัยเชิงมานุษยวิทยา>> หน้า 15

 

การศึกษาเชิงมานุษยวิทยากับสังคมปัจจุบัน

                ในยุคปัจจุบัน สังคมดั้งเดิมซึ่งเคยเป็นวัตถุดิบที่นักมานุษยวิทยาให้ความสนใจศึกษาได้เปลี่ยนสภาพกลายเป็นสังคมที่เจริญและมีความสลับซับซ้อนมากยิ่งขึ้น ยิ่งในขณะนี้ โลกทั้งโลกได้กลายเป็นสังคมที่อยู่ภายใต้วัฒนธรรมอันเดียวกัน มีข่าวสารเผยแพร่ไปแทบทุกส่วนได้ภายในระยะเวลาอันรวดเร็ว และมีระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยมที่คล้ายคลึงกัน ตลอดจนคนแต่งกาย รับประทานอาหารและเครื่องดื่ม และมีลีลาชีวิตที่เหมือน ๆ กันไปทั่วโลก ดังนั้น นักมานุษยวิทยาชาวยุโรป อเมริกา และจากประเทศต่าง ๆ จึงหันความสนใจมาศึกษาสังคมของตนเองอย่างจริงจัง และใช้ผลการศึกษาในการแก้ปัญหาความยากจน การว่างงาน การแพทย์ และสร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่างชนต่างเชื้อชาติที่อาศัยอยู่ร่วมในสังคมเดียวกัน นอกจากนี้ มีการนำผลของการวิจัยไปช่วยในเรื่องการเคหะแห่งชาติ การสังคมสงเคราะห์ การจัดและการประเมินผลการศึกษา แก้ปัญหาครอบครัว และสร้างนโยบายและแผนพัฒนา เป็นต้น

                ถึงแม้ว่าวัฒนธรรมและความสัมพันธ์ของคนในสังคมจะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ตัวแปรทางด้านสังคมและวัฒนธรรมก็ยังคงธำรงเอกลักษณ์และมีความสำคัญต่อแต่ละสังคมเป็นอันมาก ดังปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นในทศวรรษที่ 90 แห่งคริสต์ศักราชที่แต่ละเผ่าพันธุ์พยายามค้นหารากเหง้า (roots) ของวัฒนธรรมเดิมของกลุ่มตนและใช้เพื่อเรียกร้องให้รวมตัวกันเป็นกลุ่มเป็นก้อน รวมทั้งประกาศแยกตัวเป็นประเทศอิสระขึ้นทั่วทุกมุมโลก อนึ่ง ความแตกต่างทางวัฒนธรรมได้ก่อให้เกิดสงครามกลางเมืองที่มีการประหัตประหารกันและกันทั้ง ๆ ที่ครั้งหนึ่งเคยรวมตัวเป็นปึกแผ่นเดียวกันมานาน ในบริบทใหม่นี้ นักมานุษยวิทยาได้แสดงบทบาทเด่นในการฟื้นฟูวัฒนธรรม (cultural revitalization) ดั้งเดิมของเผ่าพันธุ์ของตนและพยายามหาทางร่วมมือกับชาติพันธุ์อื่นเพื่อสร้างสันติสุขให้กับโลกในยุคโลกานุวัตรนี้