การเฝ้าสังเกตอย่างจริงจัง หรือแบบเข้ม (intensive observation) จะต้องมีแบบรายการ (schedules) ว่าจะสังเกตอะไรในแต่ละเรื่อง/แต่ละช่วงเวลา จะทำการสัมภาษณ์ (interview) ผู้ใด (informants) ในเรื่องไหน ควรมีการตรวจสอบข้อมูลเป็นระยะ ๆ (periodical checks) เพื่อเพิ่มความเชื่อมั่นในข้อมูลที่ได้รับ อีกทั้งควรศึกษาข้อมูลที่มีปรากฏเด่นชัด (materials) ในชุมชน เช่น ข้อเขียน (บนใบลาน หรือศิลา) ภาพวาด หน้ากาก เครื่องเซ่น ผ้ายันต์ รอยสักตาม ร่างกาย ฯลฯ เพื่อดูว่ามีความเกี่ยวพันในแง่การแทนค่าหรือเป็นสัญลักษณ์ (symbol) และสัมพันธ์กับหัวข้อที่ศึกษาอย่างไรในทุก ๆ ด้าน

                ทุกครั้งที่ทำการสังเกตจะต้องจดบันทึก (fieldnote) หรือบันทึกเสียง และ/หรือถ่ายภาพอย่างละเอียดทุกขั้นตอน อย่างไรก็ตาม การจดบันทึกไม่ควรกระทำต่อหน้าผู้ถูกศึกษา เพราะอาจจะก่อให้เกิดความระแวงสงสัยขึ้นได้ นักมานุษยวิทยามักใช้วิธีชวนคุยเรื่องทั่ว ๆ ไปก่อนแล้ววกมายังประเด็นที่กำลังศึกษา จากนั้นก็แอบไปจดบันทึกภายหลัง

                กล่าวโดยสรุป จุดเด่นของวิธีวิทยาการวิจัยเชิงมานุษยวิทยาอาจจำแนกออกเป็นข้อ ๆ ได้ดังต่อไปนี้

                (1)                การมองพฤติกรรมและวัฒนธรรมของมนุษย์ในภาพรวม (holistic approach)  โดยมองหาความสัมพันธ์ของพฤติกรรมในทุกแง่

                (2)                ใช้วิธีการออกไปอาศัยอยู่และร่วมกิจกรรมกับประชากรที่ศึกษาเป็นระยะเวลานานพอเพื่อทำความรู้จักและคุ้นเคยกับสภาพตามบริบทของสังคมนั้น ๆ เป็นอย่างดี ตามปกติแล้วจะอาศัยอยู่ร่วมเป็นเวลา 1 ปี

                (3)                ใช้เทคนิค "การสังเกตแบบมีส่วนร่วม" (participant observation) โดยทำตัวให้เข้ากับประชากรที่ศึกษาพร้อม ๆ กับทำการสังเกตเพื่อเก็บข้อมูลไปด้วย 

                (4)                ใช้กรอบการอธิบายปรากฏการณ์ทางสังคมของประชากรที่ไปศึกษา (emic)   มิใช่นำกรอบ/ทฤษฎีและค่านิยมของผู้วิจัยหรือวัฒนธรรมจากภายนอก (etic) ไปใช้เป็นเครื่องมือศึกษา