| บทที่12 พฤติกรรมทางการเมืองและการควบคุมทางสังคม >> หน้า 6 |
|
ความไม่เท่าเทียมกับทางด้านเศรษฐกิจเป็นองค์ประกอบสำคัญต่อระบบการเมืองด้วย ทั้งนี้ ในสังคมที่กำลังพัฒนา อำนาจทางเศรษฐกิจกับอำนาจทางการเมืองดูจะแยกจากกันไม่ออก ผู้ที่มีฐานะทางเศรษฐกิจดีย่อม "มีหนทาง" ที่จะสามารถก้าวไปสู่ความสำเร็จทางด้านการเมืองด้วย เพราะบุคคลดังกล่าวมีโอกาสใช้ฐานะทางเศรษฐกิจของตนผูกสัมพันธ์ให้ผู้อื่นคล้อยตามและกระทำตามความคิดเห็นของเขา การศึกษาเกี่ยวข้องและสอดคล้องกับเรื่องนี้ได้แก่ ระบบผู้อุปถัมภ์ - ผู้รับอุปถัมภ์ (patron - client relationship)4 และระบบพ่อทูลหัว (compadrazgo) ซึ่งเป็นประเพณีของชาวลาตินยุโรปและลาตินอเมริกา ลักษณะสำคัญของระบบพ่อทูลหัวนี้คือการที่พ่อแม่จะแสวงหาพ่อทูลหัวที่มีฐานะทางเศรษฐกิจและการเมืองสูงให้เป็นพ่อแก่ลูกของตนเมื่อได้มีการยอมรับกันแล้วก็ย่อมจะได้พึ่งพาอาศัยกันต่อไปในอนาคต ผู้อุปถัมภ์และพ่อทูลหัวจะใช้อำนาจและสิทธิของตนที่มีอยู่ปกป้องและให้ความคุ้มครองคนที่มีความสัมพันธ์กับตน ในทางกลับกัน ผู้รับอุปถัมภ์ก็จะรับใช้ด้วยความซื่อสัตย์และสนับสนุนผู้อุปถัมภ์เมื่อได้รับการขอร้อง ในสังคมไทยมีผู้ศึกษาระบบโครงสร้างของสังคม และนักวิชาการกลุ่มหนึ่งถึงกับกล่าวว่า ระบบผู้อุปถัมภ์ - ผู้รับอุปถัมภ์เป็นลักษณะสำคัญของสังคมไทยซึ่งปรากฏขึ้นตั้งแต่รากฐานไปจนถึงชั้นสูงสุดของสังคม นักวิชาการกลุ่มนี้ อาทิเช่น L. Hank, Michael Moerman และ E. van Roy เป็นต้น ลักษณะทางด้านสังคม เช่น ระบบวรรณะ ระบบชนชั้น ล้วนเป็นวัฒนธรรมที่กำหนดความแตกต่างระหว่างคนในสังคมทั้งสิ้น ระบบวรรณะนั้นมีลักษณะความเชื่อประเภทหนึ่ง ชื่อ Jajmani system แฝงอยู่ ความเชื่อประเภทนี้ได้กำหนดให้คนแต่ละวรรณะยอมรับสภาพของตนว่า เมื่อเกิดมาในวรรณะใดแล้วต้องเต็มใจที่จะอยู่ในวรรณะนั้นตลอดไป และจะเป็นการผิดประเพณีหากพยายามปฏิเสธวรรณะของตนหรือไปใช้ชื่อร่วมกับวรรณะอื่น(5) ดังนั้นผู้ที่ทำการปกครองก็จะมีสิทธิในการปกครองอยู่ตลอดเวลา เพราะวรรณะที่ตนดำรงอยู่ ได้กำหนดหน้าที่เอาไว้ อำนาจทางการเมืองจึงเกิดมีขึ้นกับคนที่มีสถานภาพนั้นมาโดยกำเนิด (ascribed status) ในทำนองเดียวกัน การกำหนดชั้นของคนในสังคมย่อมก่อให้เกิดการมีลีลาชีวิตต่างกัน อนึ่ง ในบางสังคมชนชั้นปกครองและชนชั้นสูงคือคนกลุ่มเดียวกัน และผูกขาดการเป็นผู้นำทางด้านการเมืองของสังคมตลอดเวลา ยากที่คนอื่นจะแทนที่หรือขอร่วมกิจกรรมนั้นได้
|
|
