ก.
การแลกเปลี่ยนระหว่างบุคคล
มีลักษณะปรากฏดังรูปด้านขวามือนี้
การแลกเปลี่ยน
A
ดังนี้ศาสตราจารย์ซาลินส์ให้ชื่อว่า
"reciprocity"
ซึ่งผู้ให้และผู้รับมี B
สถานภาพทางสังคมอยู่ในระดับเดียวกันและจำนวนของที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนจะมีจำนวนใกล้เคียงกัน
ความสำคัญของการกระทำต่อกันทางสังคมในเชิงนี้ก่อให้เกิดสภาพ
"การกระทำร่วมกัน"
ระหว่างคนหรือระหว่างกลุ่ม
อันจะนำไปสู่สภาพความเป็นพวกพ้อง
(alliance) และการเกื้อหนุนจุนเจือซึ่งกันและกันขึ้น
ข.
การแลกเปลี่ยนภายในกลุ่ม
เป็นลักษณะที่เกิดจากการเคลื่อนไหวที่
มาจากศูนย์กลางภายในสังคมหนึ่ง
ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดก็คือ
ชาวเกาะโทรเบียนนำเอามันมือเสือไปให้แก่หัวหน้าเผ่าในปีหนึ่ง
ๆ เป็นจำนวนมาก
ในขณะเดียวกันหัวหน้าก็จะจัดงานเลี้ยงและแจกจ่ายข้าวของที่ได้รับกลับคืนแก่พวกลูกบ้าน
ชนิดของการแลกเปลี่ยนนี้ศาสตราจารย์ซาลินส์ให้ชื่อว่า
"pooling and redistribution"
สำหรับการแลกเปลี่ยนสิ่งของระหว่างบุคคลตามที่กล่าวไว้ในข้อแรกนั้น
ศาสตราจารย์ซาลินส์ยังได้จำแนกออกไปเป็น
(1) การแลกเปลี่ยนโดยมิได้หวังผลตอบแทน
(Generalized reciprocity)
ลักษณะของการแลกเปลี่ยนแบบนี้
ได้แก่ การทำบุญ
การอนุเคราะห์
การให้ของขวัญ
การช่วยเหลือและความเอื้อเฟื้อ
โดยเฉพาะอย่างยิ่งระหว่างสมาชิกในครอบครัวเดียวกัน
ซึ่งผู้ให้มิได้คาดหวังว่าผู้รับจะต้องให้สิ่งของเป็นการตอบแทน
หรือถ้าจะมีการตอบแทนก็มิได้กำหนดระยะเวลา
จำนวน
หรือคุณลักษณะของสิ่งของนั้น
ๆ
(2) การแลกเปลี่ยนที่ต้องการผลตอบแทนที่เท่ากัน
(balanced reciprocity)
การแลกเปลี่ยนชนิดนี้เป็นการแลกเปลี่ยนโดยตรง
เมื่อผู้ให้หยิบยื่นของสิ่งใดให้แก่ใครแล้วเขาประสงค์ที่จะให้ผู้นั้นตอบแทนโดยทันทีในอัตราหรือจำนวนที่เท่า
ๆ กัน
การกระทำทางสังคมแบบนี้
ผู้ให้และผู้รับมีความสัมพันธ์ส่วนตัวน้อยกว่าแบบที่หนึ่ง
และมีลักษณะที่เป็น
"เชิงเศรษฐกิจ"
มากขึ้น
ซึ่งมักเกิดขึ้นระหว่างสมาชิกที่อาศัยอยู่ในสังคมเดียวกันหรือเป็นเพื่อนบ้านกัน |