นักวิทยาศาสตร์ได้ค้นพบซากดึกดำบรรพ์ของโฮโม เซเปียนส์ เซเปียนส์ ในทุกทวีปและเมื่อวิเคราะห์แล้ว พบว่าช่วงเวลาของซากเหล่านั้นเกิดขึ้นในเวลาเดียวกัน  และมีโครงสร้างทางกายภาพเหมือนกัน  จึงเรียกโฮโม เซเปียนส์ เซเปียนส์ในยุคต้นนี้ว่า  มนุษย์โครมันยอง (Cro - magnon) ซึ่งมีชีวิตอยู่ในระหว่างครึ่งหลังของยุคน้ำแข็งรุ่นสุดท้าย  ที่มีอากาศอบอุ่นและหนาวสลับกันไป

                มนุษย์กลุ่มนี้บางพวกเดินทางผ่านจีนไปยังไซบีเรีย  และข้ามไปยังทวีปอเมริกาเหนือโดยเชื่อกันว่า  ช่องแคบเบริ่งยังคงเป็นแผ่นดินเชื่อมต่อระหว่างทวีปเอเชียและทวีปอเมริกาเหนืออยู่  มนุษย์โครมันยองเริ่มตั้งถิ่นฐานตามที่ราบลุ่มน้ำและทำการเพาะปลูกเลี้ยงสัตว์ หรือที่เรียกกันว่าเป็นเกษตรกรนั่นเอง  พวกเขาสามารถควบคุมการใช้ไฟ  ทำเครื่องมือเครื่องใช้ด้วยไม้  กระดูก และเขาสัตว์ได้กว่า 100 ชนิด  และสามารถเรียนรู้วัฒนธรรมอื่น ๆ เช่น วิธีการล่าสัตว์ ศิลปะ และพิธีกรรม  ซึ่งเราทราบได้จากงานแกะสลัก  ภาพวาดตามฝาผนัง  และมีพิธีฝังศพ  ตลอดจนพวกเขาสามารถปั้นรูปและทำเครื่องปั้นดินเผาได้ด้วย⁽⁷⁾

สรุป

                 อาจกล่าวได้ว่า ปัจจุบันเป็นยุคของโฮโม เซเปียนส์ เซเปียนส์เพราะมีจำนวนกว่า 5,000 ล้านคนที่อาศัยอยู่บนพื้นพิภพแห่งนี้  และมีความสามารถในการผลิตสิ่งของ อาหาร เครื่องมือเครื่องใช้ตลอดจนเทคโนโลยีให้ก้าวหน้าทันสมัย  จึงยังผลให้การดำเนินชีวิตเป็นไปอย่างสะดวกสบายยิ่ง

                ก่อนที่จะมาถึงวันนี้ได้นั้น  มนุษย์ได้ผ่านการวิวัฒนาการหลายขั้นตอน  นับตั้งแต่เป็นสิ่งมีชีวิตเซลเดียวจนกระทั่งถึงสัตว์ในตระกูลไพรเมตเมื่อราว 65 ล้านปีมาแล้ว  จากนั้น กระบวนการวิวัฒนการก็ดำเนินเรื่อยมาเป็นสัตว์ลำดับย่อยแอนโทรปอยด์  เป็นวงศ์โฮมินีเดีย  ซึ่งถือกันว่าเป็นวงศ์ของบรรพบุรุษมนุษย์ในปัจจุบัน