วิธีวิทยาการวิจัยเชิงมานุษยวิทยา
นับตั้งแต่นักมานุษยวิทยาสตรีชาวอเมริกันสองคน
คือ Margaret Mead
ได้นำผลงานของเธอชื่อ Coming of
Age in Samoa ออกพิมพ์เผยแพร่ในปี
คศ.1928 และ Ruth Benedict
เสนอผลงานเรื่อง
Patterns of Cultures ในปี
คศ.1934
ผลงานดังกล่าวได้สร้างความฮือฮาให้กับวงวิชาการสาขามานุษยวิทยาอย่างกว้างขวาง
ทั้งนี้เป็นผลมาจากการที่นักวิชาการทั้งสองได้ฉีกแนวการศึกษาด้านวัฒนธรรมจากการที่เคยใช้ทฤษฎีประวัติศาสตร์
ทฤษฎีวิวัฒนาการ และทฤษฎีการแพร่กระจายทางวัฒนธรรม
มาเป็นแนวใหม่ นั่นคือ
ทฤษฎีวัฒนธรรมกับบุคลิกภาพ
หรือกล่าวอีกนัยหนึ่ง
เป็นการนำปัจจัยด้านจิตวิทยามาใช้ในการศึกษาวัฒนธรรม
มาร์กาเรต มีด
ทำการวิจัยด้วยการไปอาศัยอยู่ร่วมกับชาวเกาะซามัวในช่วงเวลาหนึ่ง
และเน้นศึกษาความสัมพันธ์ของสมาชิกของสังคมนั้นในเรื่องแบบแผนการอบรมเลี้ยงดูเด็ก
เช่น ฝึกการขับถ่าย
การให้อาหาร
และการรักษาความสะอาด
ตลอดจนการอบรมสั่งสอนทางวัฒนธรรม
(socialization) ของพ่อแม่
มีดกล่าวว่าแบบแผนดังกล่าวมีผลต่อการก่อตัวเป็นรูปแบบเฉพาะของบุคลิกภาพในวัยผู้ใหญ่ของสมาชิกของสังคมซามัว
บุคลิกภาพของชนกลุ่มนี้จะมีลักษณะเด่นที่แตกต่างไปจากสังคมอเมริกันที่ซึ่งสภาพของสังคมและแบบแผนการอบรมเลี้ยงดูที่ไม่เหมือนกัน
ส่วน รูธ เบเนดิคท์
ได้ศึกษาเปรียบเทียบรูปแบบของวัฒนธรรมของชนสามกลุ่ม
คือ ชาวอินเดียนแดงเผ่าพิวโบล
เผ่าควาคิตอล
และชาวเกาะโดบู
เธอพบว่าชนเผ่าพิวโบล
มีวัฒนธรรมที่เน้นบูรณาการ
โดยมีการยอมรับ ยอมทำตาม ร่วมมือกันและมีเครื่องยึดเหนี่ยวให้เกิดความผูกพันทางสังคมต่อกัน
รวมทั้งผู้คนต่างมีอุปนิสัยสงบเสงี่ยมเจียมตัว ส่วนชนเผ่าควาคิตอล
มีบุคลิกที่เน้นปัจเจกชนนิยมสูง
นิยมความก้าวร้าว
ชอบก่อความรุนแรง
ชอบจัดพิธีกรรมฉลองเพื่อแสดงความตื่นเต้น
ยินดี
ความร่ำรวยและความเป็นหนึ่งในสังคม
สำหรับชาวเกาะโดบูนั้น
มีบุคลิกภาพที่ชอบอิสระเสรี
แต่ขี้ระแวงสงสัย
ไม่ไว้ใจใคร
ประดุจกับคนที่มีปัญหาทางจิต
จากรูปแบบบุคลิกภาพของชนทั้งสามกลุ่มที่ได้ศึกษา
เบเนดิคท์ จึงสรุปว่า
ความแตกต่างในเรื่องค่านิยม
การมองโลกและสภาพแวดล้อมทางสังคมเป็นปัจจัยสำคัญในการก่อให้เกิดรูปแบบทางวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของชนแต่ละเผ่า
เด็ก ๆ ของเผ่าควาคิตอล
จะได้รับประสบการณ์ที่มีการอบรมสั่งสอนในสังคมของตนและจะตั้งเป้าหมายในการดำรงชีวิตที่แตกต่างไปจากเด็กของเผ่าพิวโบล
และเผ่าโดบู ดังนั้น
กระบวนการของการอบรมสั่งสอนทางสังคมตั้งแต่เยาว์วัยจะมีผลให้แบบแผนของวัฒนธรรมของคนในสังคมแต่ละสังคมแตกต่างกันออกไป
|