ศัพท์สาขามานุษยวิทยาวัฒนธรรมและมานุษยวิทยาสังคม  >> หน้า 20

 

Holistic Approach : 

                การศึกษาสังคมทั้งสังคม หรือที่เรียกว่า "วิธีการมองทั้งตัว" โดยจะพิจารณาว่า ในการมองสถานการณ์หนึ่ง หรือปัจจัยหนึ่ง ซึ่งศึกษาเฉพาะของตัวมันเองโดด ๆ นั้นไม่สามารถวิเคราะห์ปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ จึงจำเป็นต้องมองสังคมทั้งสังคมเป็นส่วนรวม โดยวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยที่เกี่ยวข้องทั้งหมดอย่างละเอียด เพื่อให้เข้าใจอย่างถ่องแท้รอบด้าน

 

Network Analysis : 

                การวิเคราะห์สายใยแห่งความสัมพันธ์ ของคนในสังคมตามแนวใหม่นี้ คณะนักมานุษยวิทยากลุ่มนี้ได้ชี้ให้เห็นถึงประเด็นสำคัญดังนี้

                1)                ให้ความสำคัญกับปัจเจกบุคคล (individual) ที่จะแสดงพฤติกรรมออกมาตามเหตุและผลของบุคคลนั้น ดังนั้นจึงมีการเรียกแนวการวิเคราะห์แบบนี้อีกชื่อหนึ่งว่า แนวการศึกษาปัจเจกบุคคลนิยม (individualistic Approach) ซึ่งการศึกษาตามแนวนี้จะเน้นการวิเคราะห์พฤติกรรมของแต่ละบุคคลเป็นหลัก เพราะถือว่าเป็นผู้สร้างความสัมพันธ์กับบุคคลอื่น เพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ของเขาเอง จะเห็นได้ว่า วิธีการมองตามแนวนี้มีลักษณะตรงกันข้ามกับการมองพฤติกรรมของบุคคลตามสถานภาพและบทบาทของเขาตามความคาดหมายของคนในสังคม ดังเช่นวิธีการมองทั้งสังคม

                2)                เน้นศึกษา "กลุ่มของเส้นหรือตาข่าย" (a set of lines or net) ที่แต่ละบุคคลสร้างความสัมพันธ์ต่อกัน ซึ่งสามารถมองเห็นและเขียนออกมาเป็นแผนภาพได้ นั่นคือเส้นของความสัมพันธ์อาจเป็นเส้นตรงจาก ก. ไปยัง ข. เพียงทางเดียว หรือต้องผ่านอีกคนหนึ่ง เช่น จาก ก. ซึ่งเป็นผู้แสดง (actor or ego) ไปยัง ค. ก่อนที่จะไปถึง ข. ทั้งนี้เพราะ ก. รู้จัก ค. ดีจึงขอร้องให้ ค. ส่งผ่านความสัมพันธ์ของเขาไปยัง ข. จะเห็นได้ว่าเส้นของความสัมพันธ์จากตัวผู้แสดงจะแผ่ออกไปรอบด้าน มีลักษณะเหมือน "ตาข่าย" ของความสัมพันธ์ดังแสดงในแผนผังด้านล่าง