บทที่9  ระบบเศรษฐกิจเทคโนโลยีและสภาพนิเวศ  >> หน้า 2


 
              
ส่วนที่อำเภอปราณบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ชาวไร่ปลูกสับปะรดจำนวนกว่า 1 แสนไร่ เพื่อนำไปขายให้แก่บริษัทอุตสาหกรรมการเกษตรแถบนั้น 3 บริษัท โดยปลูกพืชชนิดเดียว (monocropping) เพื่อการจำหน่ายทั้งในและต่างประเทศ บริษัทดังกล่าวได้ส่งเสริมการเพาะปลูกสมัยใหม่ มีการใช้ปุ๋ยและยาฆ่าแมลงที่มีอานุภาพสูงเพื่อเพิ่มผลผลิตให้ได้ปริมาณสูงสุด แต่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสภาพแวดล้อมและคุณภาพของดินยิ่งนัก(3)

                 ตัวอย่างที่เพิ่งกล่าวถึงนี้ เป็นระบบเศรษฐกิจการเกษตรที่มีองค์ประกอบสำคัญ คือ ที่ดิน สภาพทางนิเวศ และแบบแผนการใช้แรงงาน ตลอดจนเทคโนโลยีทางการเกษตร และเงินลงทุนในระดับที่แตกต่างกัน

                 ส่วนระบบเศรษฐกิจภาคอุตสาหกรรมนั้น ประเทศไทยของเราก็เป็นแหล่งผลิตที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งในแถบเอเซียอาคเนย์ โดยจะเห็นได้ว่ามีโรงงานอุตสาหกรรมตั้งอยู่ที่จังหวัดสมุทรปราการ บนถนนบางนา-ตราด บนถนนพหลโยธินแถบรังสิต นิคมอุตสาหกรรมบางชันและลาดกระบัง เป็นต้น ระบบเศรษฐกิจแบบนี้จะมีลักษณะแตกต่างจากการเกษตรกรรม กล่าวคือ จะเป็นแหล่งที่ทำงานของคนหลายประเภท นับตั้งแต่คนงาน หัวหน้างาน วิศวกร ผู้จัดการ คนขายอาหาร และคนขับรถรับส่งสินค้า วัตถุดิบ และคนงาน คนเหล่านี้จะเป็นลูกจ้างเกือบทั้งหมดโดยทำงานเพื่อค่าจ้างเงินเดือน มีระบบการทำงานเป็นไปตามกฎข้อบังคับที่บริษัทตั้งขึ้นภายใต้การควบคุมของกฎหมายแรงงาน แต่ละคนจะทำหน้าที่รับผิดชอบเฉพาะอย่างตามที่ได้รับมอบหมาย และมีวันหยุดพักผ่อนตามที่มีการกำหนดไว้เป็นลายลักษณ์อักษร

                 สำหรับระบบเศรษฐกิจในเมืองใหญ่เช่น กรุงเทพมหานคร ประเภทของอาชีพจะแตกแยกย่อยออกไปมากมาย ทั้งในด้านกิจกรรมการผลิต การจัดจำหน่ายหรือค้าขาย การคมนาคมขนส่ง และการบริการ คน ๆ หนึ่งอาจประกอบอาชีพเพียงอย่างเดียวในขณะที่คนบางคนทำหลายอาชีพ มีความสลับซับซ้อนของชีวิตความเป็นอยู่และการทำมาหากินภายในอาณาบริเวณที่จำกัด แต่มีผู้คนอาศัยอยู่มากมายที่มีพื้นเพต่างกัน ต่างความคิดความเชื่อและขนบธรรมเนียมประเพณี รวมทั้งระดับการศึกษาก็ต่างกันมาก การดำเนินชีวิตเป็นไปอย่างรีบเร่ง แข่งกับเวลา อีกทั้งคนในสังคมประเภทนี้จะผูกสัมพันธ์ต่อกับบนพื้นฐานของอาชีพและผลประโยชน์

                 นักมานุษยวิทยาต่างให้ความสนใจกับระบบเศรษฐกิจ และการทำมาหากินของคนในแต่ละสังคม และสังคมแต่ละประเภทเพื่อเรียนรู้ว่า ในขณะที่ทำการศึกษาอยู่นั้น แบบแผนการทำมาหากินของสมาชิกสังคมเป็นอย่างไร คำถามที่มักจะใช้ในการตอบคำถามเกี่ยวกับวัฒนธรรมทาง