(1) การทวีจำนวนของความแตกต่าง หมายถึง การสืบทอดความแตกต่างจากพ่อแม่ของแต่ละคน (ตัว) หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งก็คือ ทุกชีวิตจะมีความแตกต่างกัน และความแตกต่างนั้นจะถูกส่งผ่านไปยังลูกหลานโดยทางยีน ดังนั้น ในขั้นแรกนี้ก็คือ การวิวัฒนาการเป็นผลมาจากการถ่ายทอดยีนที่มีความแตกต่าง

         (2) การเลือกสรรทางธรรมชาติ หมายถึง การแสดงออกของความแตกต่างอันเป็นผลมาจากความสามารถของลูกหลานที่จะมีชีวิตรอดได้นั้น จะต้องมีความแข็งแรงและสามารถปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมได้อย่างเหมาะสม

          จะเห็นได้ว่า ในยุคที่ดาร์วินมีชีวิตอยู่นั้น ความรู้ในเรื่องความแตกต่างภายในยีนของ จึงทำให้คำอธิบายของดาร์วินไม่ครบสมบูรณ์

          จนถึงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 ความรู้เกี่ยวกับการวิวัฒนการได้รับการค้นพบและมีการสะสมเพิ่มมากขึ้น อาทิเช่น ทฤษฎีของดาร์วิน ผลการค้นคว้าของเมนเดล (ดูในบทถัดไป) และผลการศึกษาโครงสร้างของเซล โมเลกุล และยีน เมื่อประมวลความรู้เหล่านี้เข้าด้วยกัน ทำให้ความเข้าใจในเรื่องการวิวัฒนาการสามารถกระทำได้อย่างละเอียดลึกซึ้งมากยิ่งขึ้น และเข้าใจถึงกลไกที่ก่อให้เกิดการวิวัฒนาการ ในปัจจุบัน เราสามารถอธิบายกระบวนการวิวัฒนาการ และล่วงรู้ถึงสาเหตุสำคัญที่ผลักดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นได้