ประการสุดท้าย
บุคคลซึ่งเป็นที่เคารพยกย่องของหมู่บ้านจำนวนมากเข้าใจว่าการขุดบ่อน้ำเป็นการคุกคามต่อวิถีชีวิตตามประเพณีดั้งเดิม
ซึ่งพวกเขาถือว่าเป็นสิ่งที่มีคุณค่าสูงสุด
และเคยต่อสู้เพื่อที่จะให้ดำรงอยู่ต่อไป
ถ้าจะกล่าวไปแล้วโครงการได้ล้มเหลวตั้งแต่ก่อนที่จะได้เริ่มต้นเสียอีกเพราะการตัดถนนราดยางเข้ามาสู่หมู่บ้านก่อนหน้านี้ทำให้เทคนิคและความคิดสมัยใหม่หลั่งไหลเข้ามาสู่หมู่บ้านอันเป็นผลให้ระบบคุณธรรมดั้งเดิม
อาทิเช่น
ระบบครอบครัวที่ถือบิดาเป็นใหญ่
(patriarchal family) งานเลี้ยงทางศาสนา
(fiesta) และพิธีกรรมเกี่ยวกับเซ็นต์ต่าง
ๆ ได้เริ่มถูกทำลายลง
อนึ่งการขาดน้ำในปีระหว่างที่การสร้างถนนจะแล้วเสร็จนั้นชาวบ้าน
อธิบายว่าเป็นเพราะการละเลยไม่ประกอบพิธีศาสนาตามประเพณีที่เคยทำมา
โดยชาวบ้านที่มีความเชื่อในประเพณีดั้งเดิมได้กล่าวว่า
ก่อนที่อิทธิพลสมัยใหม่จะเข้ามาสู่หมู่บ้าน
ในวีรูไม่เคยมีการขาดน้ำเพราะมีการบูชาเซ็นต์อย่างสม่ำเสมอ
ความคิดดังกล่าวนี้ได้รับการสนับสนุนจากพวกพระอย่างไม่ต้องสงสัย
เพราะพวกพระมีความเห็นคัดค้านอย่างรุนแรงต่อการเปลี่ยนแปลงที่มีความโน้มเอียงไปทางโลกอันเป็นผลตามมาจากความเจริญสมัยใหม่
ผลก็คือทั้ง ๆ
ที่คนกลุ่มดังกล่าวนี้ไม่ได้ต่อต้านโครงการขุดบ่อน้ำออกมาอย่างเปิดเผยแต่ก็ไม่ได้ให้การสนับสนุน
จากสถานการณ์ต่าง ๆ
ดังกล่าวมาแล้วข้างต้นควรจะมีการดำเนินการอย่างใดจึงจะเป็นผลให้โครงการได้รับความสำเร็จ
โฮล์มเบอร์กกล่าวว่า
จากการวิเคราะห์เหตุการณ์ที่ผ่านไปแล้วเช่นนี้
จริงอยู่แม้ว่าจะไม่มีข้อแก้ไขอันหนึ่งอันใดเป็นที่ยุติ
แต่ก็น่าจะได้ดำเนินการดังต่อไปนี้
(1)
ควรจะได้มีการปรึกษาหารือชาวบ้านมากกว่าเท่าที่ได้ทำไปแล้ว
แม้ว่าชาวบ้านส่วนใหญ่จะมีความรู้ทางด้านเทคนิคเกี่ยวกับที่มาของแหล่งน้ำใช้ในบริเวณที่ราบแต่เพียงเล็กน้อยก็ตาม
และเมื่อชาวบ้านให้คำแนะนำว่าควรจะขุดบ่อน้ำ
ณ ที่ใด
คณะกรรมการฝ่ายเทคนิคก็ไม่จำเป็นจะต้องถือเป็นข้อยุติ
ถ้าหากว่าได้มีการนำเอาปัญหาไปหารือกับชาวบ้าน
(อย่างน้อยก็กับที่ประชุมของผู้นำของหมู่บ้าน)
ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่เคยมีมาก่อน
ก็จะทำให้มีโอกาสที่จะอธิบายจุดมุ่งหมายของโครงการ และเหตุผลที่ว่าเหตุใดจึงควรเลือกขุดบ่อในบริเวณที่คิดว่าจะให้น้ำโดยไม่คำนึงถึงสิ่งอื่น
ๆ
และถ้าหากว่าการประชุมเพื่อชี้แจงได้กระทำในพิธีเลี้ยงทางศาสนาที่มีความสำคัญ
อันเป็นเวลาที่ชาวบ้านทุกคนจะเข้าร่วม
ก็อาจจะสามารถทำลายการคัดค้านและได้รับความสนับสนุนจากประชาชนก่อนที่โครงการจะเริ่มต้นเสียด้วยซ้ำ
|